GO! Leereffect
10-10-2023 Aanrijding tussen graafkraan en medewerker asfalt
Wat is er gebeurd?

Op 10 oktober rond 15:00 heeft er een ernstig ongeval plaatsgevonden op het project 3e aansluiting Tholen.

Een mobiele bandenkraan was aan het werk bij een verkeerseiland. De kraan had asfalt in zijn bak en gebruikte dit voor de aanvulling van het eiland om de gewenste hoogte te bereiken. Het asfalt wordt door de kraan vanuit de vrachtwagen gebracht en met de hand verwerkt door de collega's van de asfaltploeg. 

Tijdens het achteruitrijden ter hoogte van het eiland komt de kraan in contact met het linkerbeen van de asfaltmedewerker. Er wordt eerste hulp verleend en de hulpdiensten worden opgeroepen.

Hoofdoorzaak

Elke mobiel materieelstuk kent een gebied rondom de machine, het zogenaamde werk- en draaibereik. Bij rijdend en draaiend materieel verplaatst dit gebied zich mee met de machine. 

Tijdens dit ongeval was de afstand tussen de medewerker en de kraan te klein. Een veilige afstand was daardoor niet aanwezig en hierdoor kon de kraanband de medewerker raken tijdens het rijden.

Overige oorzaken

In de gesprekken na het ongeval is gebleken dat er nog een aantal oorzaken hebben meegespeeld bij dit ongeval.

De aanvoer van het asfalt vond plaats in rechte lijn voor het eiland vanwege de bereikbaarheid van de werklocatie. Hierdoor stond de kraan richting de aanvoerwagen en met de cabine weggedraaid van de werklocatie. Zwenken met een volle bak warm asfalt geeft een risico op vallend asfalt. Omdat er een andere collega het eiland aan het verdichten was heeft de machinist besloten om niet te zwenken. Ook de verkeersborden en de lichtmast in het eiland hebben bijgedragen aan deze keuze om niet te zwenken.

Tijdens het achteruitrijden met de kraan is het rij-alarm (piepend signaal) niet ingeschakeld. Het lawaai van de trilplaat heeft uit de gesprekken geen rol gespeeld maar is wel een aanwezige risicofactor voor communicatie tussen de ploeg en de kraanmachinist. 

Gevolgen

Alle aanwezigen zijn erg geschokt door het ongeval, de getroffen collega is door de hulpdiensten direct naar het ziekenhuis gebracht. Er is sprake van blijvend letsel.

Er is slachtofferhulp ingeschakeld voor alle personen die zijn betrokken bij dit ongeval.

Leerpunt 1

De verantwoordelijkheid van het werken op een veilige afstand ligt bij zowel de kraanmachinist als de collega's rondom de machine. Het werkgebied en draaibereik dienen vrij te zijn tijdens het rijden en draaien met de kraan. Dit is de bronaanpak van het risico.

Is dat niet mogelijk, tref dan collectieve maatregelen:
Bespreek hoe het werk veilig kan worden verricht. Denk hierbij aan het plaatsen van barrieres om werkzaamheden te scheiden of de inzet van een zogenaamde spotter, een persoon die het overzicht bewaard en instructies geeft richting de collega's.

Het gebruik van rij-alarmen en de camera's op de kraan zijn het laatste redmiddel en deze dienen altijd ingeschakeld te zijn.

Leerpunt 2

Bij de eerste inzet van nieuw materieel wat eerder op het project niet aanwezig was is het belangrijk dat er bij start werk wordt gesproken over de risico's en hoe men hiermee omgaat. Dit dient te gebeuren in groepsverband en met alle betrokken personen.

Maatregelen

- Maak bij de start van de werkzaamheden afspraken over de werklocaties en werkmethodes. 

- Zorg dat de collega's die bij elkaar werken elkaar op naamsniveau kennen en weten wat er wordt verwacht. 

- Achteruitrijden rijden met mobiel materieel is een risicovolle activiteit; zorg dat cabine en het overzicht in de rijrichting liggen bij het transport richting personen.

- Bespreek voor de start van de werkzaamheden wat de veilige afstanden zijn. 

- Is vooraf bekend dat men dicht op elkaar aan het werk is, dan wordt de werkvolgorde besproken.

- Als we te dicht op elkaar komen tijdens het werk, dan wordt het werk onderbroken om de oplossing te bespreken..

- Zorg voldoende ruimte tussen de aanvoerlocatie en de werkplek, maak manoeuvreren mogelijk zodat je met een mobiele kraan altijd vooruit rijdt.