1. Moet deelname aan het vaccinatieprogramma rioolwerkers vrijwillig of verplicht zijn.
2. Elke medewerker dient gevaccineerd te worden tegen de risico's in zijn of haar werk

Tijdens deze toolboxmeeting besteden we aandacht aan de risico's op besmetting met micro-organismen (bacteriën, virussen, schimmels). Wanneer je geinfecteerd raakt door een micro-organisme kan je ziek worden. Werkzaamheden waar deze risico’s gelopen kunnen worden zijn bijvoorbeeld in ziekenhuizen, laboratoria, op rioolwaterzuiveringen of in riolen of in openbare gelegenheden. Hierbij kan in contact komen met bloed, fecaliën (menselijke uitwerpselen). Deze toolbox gaat over een vaccinatiebeleid in relatie tot de gezondheidsrisico's in je werk.

Deze toolox geeft aan welke verplichtingen de werkgever én werknemer hebben om de werkzaamheden veilig uit te voeren. Hierbij wordt ook rekening gehouden met de bescherming van (bijzondere)persoonsgegevens en hoe we hiermee omgaan.

Als rioolwerkers bestaat de kans om o.a. Tetanus, Polio en Hepatitis A en B op te lopen

Besmetting met micro-organismen veroorzaken:

Hepatitis A

• verminderde eetlus
• misselijkheid
• buikklachten
• leverontsteking
• geelzucht

Hepatitis B 

• verminderde eetlust
• vermoeidheid
• pijn in spieren, gewichten en maag
• diarree en overgeven
• geelzucht (gele huid en ogen)
• leverontsteking

Tetanus

• hoofdpijn en spierstijfheid
• ademhalingsproblemen
• hartproblemen

Polio

• 90% van de geinfecteerden ondervindt geen ziekteverschijnsel
• in andere gevallen zijn griep, hoofd- en spierpijn veel voorkomende klachten

De belangrijkste maatregel is om besmetting en ziekte te voorkomen.

Dit doe je door:

• de juiste werktechnieken toepassen
• LET OP: met name spuiten met vorming van nevels is een risico. Dit kan voorkomen bij het uitspuiten van de riolering
• hygiënische maatregelen en beschermende middelen toepassen
• indien mogelijk het riool vooraf spoelen

Goede hygiëne

• het betrachten van een algemene goede hygiëne is essentieel (Zie de projectflyer/projectintroductie)
• niet eten, drinken en roken tijdens de uitvoering van werkzaamheden
• handen wassen bij toiletbezoek, voor de eet pauzes en na afloop van de werkzaamheden

Persoonlijke beschermingsmiddelen dragen

• het gebruik van beschermende werkkleding, samen met een goed schoongehouden kleed-/schaftruimte is noodzakelijk
• draag adembescherming wanneer dit voorgeschreven is, bijvoorbeeld bij het uitspuiten van de riolering
• draag (vloeistofdichte) handschoenen
• draag altijd een veiligheidsbril

Hoe te handelen bij verwondingen

• uitspoelen met kraanwater en goed met zeep wassen (oppervlakkige verwondingen) 
• ga altijd naar een arts (diepere verwondingen)
• spoel de ogen eerst uit met kraanwater en raadpleeg dan een arts (oogverwondingen)
• Indien binnen 2 tot 20 dagen na een huidverwonding een griepachtig beeld met koorts optreedt, moet een arts worden worden geraadpleegd. Want die kan een verschijnsel zijn van een mogelijke besmetting
• Griepverschijnselen kunnen ook een teken zijn van de ziekte van Weil. Hiervoor kun je je niet vaccineren, maar is wel goed te behandelen met antibiotica

Vaccinatie

Vanuit Heijmans zijn de volgende vaccinaties beschikbaar welke door de Arbounie worden verzorgd: 
•    DTP (Difterie, Tetanus en polio) 
•    Hepatitis a+b (wordt in combinatie aangeboden)
•    Tetanus

Voor de medewerkers die in contact kunnen komen met besmet bloed, fecaliën en verontreinigde grond/bagger worden deze vaccinaties aangeboden.

Hepatitis A en B (combinatie)

De vaccinatie tegen hepatitis A en B bestaat uit 2 injecties in de spier van de bovenarm met minimaal 6 en maximaal 12 maanden tussentijd. De beschermingsduur is minimaal 25 jaar. Bijwerking is kortdurend wat lichte spierpijn op de injectieplaats bij een aantal gevaccineerden. 

Tetanus en Polio

De vaccinatie tegen tetanus bestaat voor mensen die in hun jeugd een volledig rijksvaccinatieprogramma hebben gehad (D(K)TP) uit 1 injectie in de bovenarm. Maar bij rioolwerkers wordt elke 10 jaar de DTP vaccinatie aangeraden. Indien je nooit tegen tetanus bent gevaccineerd, bestaat een volledig vaccinatieprogramma uit drie injecties.

VACCINATIE Ja of Nee?

• De gezondheidsraad beveelt vaccinaties aan tegen Hepatitis A en B, Tetanus en Polio voor beroepsgroepen die in hun werk extra risico lopen (rioolwerkers)
• Het beschermt je tegen ziektes en gaat verspreiding van bacteriën en virussen tegen
• Deelname is op basis van vrijwilligheid
• Vrijwel iedereen die na 1950 is geboren is gevaccineerd tegen tetanus (en polio), tenzij op principiële gronden (bijv. geloofsovertuiging) vaccinatie is geweigerd

Naast de Arbowet hebben we ook te maken met de wetgeving rondom privacy. Belangrijk om te vermelden dat registratie van vaccinatie per persoon bijzondere persoonsgegevens zijn in het kader van de AVG. Het registreren van deze gegevens is gebonden aan strenge eisen. Daarnaast moet uitgesloten worden dat andere werkwijzen niet leiden tot een veilige(re) werkplek.

Het is juridisch bijna onmogelijk om een verplichting in te voeren om werknemers te laten vaccineren. Heijmans kent daarom ook geen verplichting om deel te nemen aan een vaccinatie. Uiteraard is het wel mogelijk om in de communicatie aan te geven dat bepaalde werkzaamheden alleen worden uitgevoerd door medewerkers die gevaccineerd zijn, het is aan de medewerker om deze instructie op te volgen of de werkzaamheden niet uit te voeren. Op geen enkele wijze wordt op persoonsniveau geregistreerd of een werknemer is gevaccineerd.

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en hun website : www.rivm.nl/cib

https://www.kiza.beroepsziekten.nl/