• Ik heb voor het wisselen van filters altijd de juiste PBM's ter beschikking.
• Ik weet welke PBM's ik moet inzetten hiervoor!

Het verwisselen van filters bij onderhoud van luchtbehandelingskasten (LBK’s) is een handeling die onder meer bij de afdeling Service en Onderhoud wordt uitgevoerd. Dit kunnen kasten zijn van bijvoorbeeld klimaatinstallaties voor gebouwen. Maar ook afzuigsystemen van procesinstallaties of laboratoria kunnen filters bevatten die periodiek moeten worden vervangen.

Filters kunnen stoffen bevatten die schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid zijn. Denk hierbij aan:

• Fijnstof (lasrook, DME, etc)
• Zware metalen (chroom-6, lood, etc)
• Biologische agentia (micro-organismen; bacteriën, virussen en schimmels etc)
• Vluchtige stoffen die afgevangen worden
• Kortom: alle stoffen die door het systeem gefilterd zijn en die in het filterpakket zitten

Als je de filters onzorgvuldig behandeld, kun je blootgesteld worden aan deze stoffen. Dit kan leiden tot gezondheidsklachten. Dit kan plaatsvinden via inademen, inslikken van (stof)deeltjes of via de huid. 

De blootstelling hangt af van de concentratie aan stoffen, de duur en de werkwijze van vervanging van de filters. Bij zeer vervuilde systemen is de kans op blootstelling en verspreiding van verontreinigde stoffen het grootst. Het is soms lastig aan de buitenkant te zien wat de vervuilingsgraad van een filter is.

• Zorg dat de installatie is uitgeschakeld (dit voorkomt blootstelling en onnodige verspreiding van stof)
• Verwijder het filter rustig (met beleid) en doe deze in de zak/doos waarin het nieuwe filter is aangeleverd
• Draag minimaal een mondneusmasker (FFP3, minimaal FFP2)
• Bij het verwijderen van een aktiefkoolfilter is het dragen van een halfgelaatsmasker met hetzelfde filter nodig (A, B, E, K, Hg, P, zie toolbox ademhalingsbescherming gevaarlijke stoffen)
• Draag altijd handschoenen
• Filters nooit uitkloppen
• Niet eten, drinken of roken tijdens deze werkzaamheden
• Hygiënische maatregelen (was na afloop altijd je handen)

EXTRA MAATREGELEN (bij filters van procesinstallaties of bij laboratoria)

• Doe navraag welke stoffen in de desbetreffende ruimte zijn afgezogen voordat je met de werkzaamheden start
• Pas je adembescherming hierop aan (weet je dit niet, vraag dit na bij de coördinator veiligheid of arbeidshygiënist)
• In sommige gevallen is een halfgelaatsmasker nodig
• In de meeste gevallen is het dragen van nitrilhandschoenen voldoende
• In sommige gevallen is het dragen van een wegwerpoverall nodig (type 5/6 of 3/5). Dit kan je vinden in je werkopdracht, zo niet neem dan contact op met de coördinator veiligheid
• Filters moeten afgevoerd worden naar een erkende verwerker
• Kortom: bedenk van tevoren welke PBM's nodig zijn!

Heb je twijfels over de aard van de mogelijke verontreinigingen neem dan direct contact op met je leidinggevende of met de coördinator veiligheid.

Zie voor meer informatie:

• HRA gevaarlijke stoffen, hoofdstuk 3, 'Stoffen die vrijkomen tijdens het werkproces'
• Toolbox Adembescherming