- Ik weet nooit welk type adembescherming ik moet dragen als ik in contact kom met gevaarlijke stoffen, dampen of gassen.
- Ik vind dat het dragen van een masker maar lastig volgens mij brengt het andere risico's met zich mee.
In deze toolboxmeeting wordt aandacht besteed aan adembescherming die bescherming biedt ten aanzien van stofvorming, uitdamping en/of aerosolvorming. Uiteraard proberen we zoveel als mogelijk de arbeidshygiënische strategie toe te passen. Helaas, lukt dat niet altijd en moeten we in sommige gevallen voor persoonlijke beschermingsmiddelen kiezen zoals adembescherming.
In het veiligheidsinformatieblad (VIB) van een gevaarlijke stof kun je bij rubriek 8 zien welk type adembescherming kan worden gebruikt. Ook op de werkplekinstructiekaart is deze informatie te vinden. De VIB's en de WIK's vind je in TOXIC (zie de toxic tegel in de GO!app)
Als je werkt met gevaarlijke stoffen kun je op drie manieren via ademhalen blootgesteld worden:
- door het inademen van stofdeeltjes
- door het inademen van dampen
- door het inademen van aerosoldeeltjes
De keuze voor een masker is afhankelijk van het gewenste beschermingsniveau, maar ook van persoonlijke voorkeur. De volgende maskers zijn verkrijgbaar. De maskers die de meeste bescherming bieden, staan onderaan:
- Mondneusmaskers
- Halfgelaatsmaskers en Volgelaatsmaskers
- Aanblaasunit
- Kappen + motorunit (overflow)
- Leeflucht of ademlucht (semi onafhankelijk)
- Perslucht (onafhankelijk)
Er wordt onderscheid gemaakt in afhankelijke en onafhankelijke adembescherming, dit betekent:
- Afhankelijk: de luchtstroom komt vanuit de omgeving en wordt gefilterd door het filter
- Onafhankelijk: sommige schadelijke gassen en dampen kunnen niet met een filter worden tegengehouden. Het gebruik van een beschermingsmiddel waarbij schone lucht van elders wordt aangevoerd, is dan noodzakelijk (onafhankelijke luchtaanvoer).
Deeltjesfilter of Stoffilter
Deeltjesfilters beschermen tegen vaste en vloeibare aerosolen. Binnen Heijmans gaat het met name om verschillende soorten stof. Deeltjesfilters worden onderscheiden in type 1, 2 of 3. Hoe hoger het nummer, hoe beter het stof wordt tegengehouden. Type 3 houdt dus stof het beste tegen.
Gasfilter of aktiefkoolfilter
Een gas of damp kan worden afgevangen met een gasfilter. Een gasfilter beschermt niet gelijktijdig ook tegen stofdeeltjes, tenzij de gasfilter is gecombineerd met een deeltjesfilter. Er zijn verschillende soorten gas- filters. Deze zijn afgestemd op een bepaald type gas waar tegen ze bescherming bieden. Het type gasfilter kun je herkennen aan de letter- en de kleurcode (zie het tabel 1). Sommige leveranciers leveren combinatiefilters die tegen meerdere gassen bescherming bieden.
Combinatiefilter
De verschillende soorten gas- en deeltjesfilters kunnen gecombineerd worden gebruikt, door het samenvoegen van twee verwisselbare filters of gecombineerd een onderdeel vormen van het masker (filtrerende halfmaskers). Als combinatiefilters worden gebruikt, neemt meestal de beschermingstijd af. Dat geldt bijvoorbeeld voor het zogenoemde ABEK-filter dat is samengesteld uit een A-, een B-, een E- en een K-filter. Dergelijke filters worden onder meer toegepast als er sprake is van een cocktail van verontreiniging (bodemsanering) of als het niet duidelijk is om welke stoffen het gaat. De capaciteit van ABEK-filters kan worden uitgevoerd met klasse 1, tenzij de leverancier anders aangeeft.
Hoe lang mag je een filter nu gebruiken? -gemiddeld 4 tot 8 uur-
Hier een aantal factoren die dit bepalen:
- Hoe hoger de gasconcentratie op de werkplek en hoe lager de capaciteit van het filter, hoe eerder doorslag op zal treden.
- Bij zwaar werk zal er eerder doorslag optreden, omdat de gebruiker dan veel meer lucht inademt en er dus ook meer lucht door het filter gaat.
- Vochtige omstandigheden.
- Door opslag van gebruikte gasfilters
Twijfel je over de gebruikstijd, vraag je coördinator veiligheid om hulp!
Verwijzing naar PBM handboek: Kwaliteit - Versie 2023 - Alle documenten (sharepoint.com)
Scan de volgende code met de app om deze toolbox te bekijken.