11 Incident specifieke toolboxen
 >  Toolbox Elektrocutie en Vlamboog (geen grondwerk en/of E-collega)
Introductie

Regelmatig kwamen in het afgelopen halfjaar gevaarlijke situaties naar voren welke te maken hebben met elektriciteit. Vaak in combinatie met een elektrische schok (elektrocutie gevaar) en/of het vrijkomen van een vlamboog (verbrandingsgevaar) voor de medewerker.

De meldingen en/of incidenten komen bij diverse werkzaamheden naar voren die te maken hebben met werken in de grond. Denk hierbij aan het raken van elektrische grondkabels door collegae van Bodem tijdens het plaatsen van een peilbuis maar ook aan GWW-college welke, zonder dat dit bekend was, een onderspanning staande kabel raken.


Deze toolbox heeft als doelgroep: gebruikers van een (tijdelijke) E-installatie. Denk hierbij aan college van civiel, belijningen, kantoor, loods medewerkers, etc..


Voor de collega’s welke grondwerkzaamheden en/of Elektrotechnische werkzaamheden uitvoeren is er een andere toolbox die meer op hun werkzaamheden en omgeving is gericht.

Risico's > Wat kan er gebeuren?

Vlamboog

Een vlamboog is het plotseling vrijkomen van energie door een elektrische stroom, veelal door kortsluiting. Bij een vlamboog komt een grote hoeveelheid hitte (richting de 20000 graden!) , licht, geluid, drukgolf en giftige stoffen vrij. Een vlamboog is goed te vergelijken met een (kleine) explosie en kan naast materiële schade ook persoonlijk letsel veroorzaken.


In onderstaand filmpje wordt een voorbeeld getoond van een vlamboog. Het gaat hier vooral over de heftigheid zodat je hier een goed beeld bij hebt.

Bron: infopunt veiligheid (link: https://youtu.be/hFy3jmdhbfI)

Electrocutie/ Elektrisering

Elektrocutie is een schadelijke elektrische stroomdoorgang door het menselijk of dierlijk lichaam met de dood tot gevolg. Het woord elektrocutie is een samentrekking van elektro en executie. Een schadelijke elektrische stroomdoorgang zonder dodelijke afloop heet elektrisering.


In volgend filmpje wordt een voorbeeld getoond van een kortsluitproef in een verdeelkast. Het gaat hier vooral om te laten zien welke kracht er vrijkomt bij een kortsluiting.

(link: https://youtu.be/h51ZLgVKNKc)

Risico's > Praktijkvoorbeelden bij Heijmans

Zes voorbeelden van Heijmans praktijk situaties waarbij de collegae (bijna) is blootgesteld aan elektrocutie en/of een vlamboog gevaar.

Bouwspanning

In dit voorbeeld is er een zogenaamde paddestoel waar de bouwspanning vanaf komt voor dit project verplaatst


Deze paddenstoel is door het energiebedrijf op het elektriciteitsnetwerk aangesloten. Vanaf deze aansluiting kan dit, gedeelte van het, project gebruik maken van elektriciteit.


Echter is deze paddenstoel op een gegeven moment door het uitvoeringsteam zelfstandig verplaatst, omdat hij “in de weg stond”. Men heeft de paddenstoel met een hijskraan/shofel verplaatst zonder de spanning af te koppelen. Hierbij zijn alle aansluitingen losgetrokken inclusief de aarde draad.


Tijdens deze situatie had er een vlamboog kunnen ontstaan!



​​​​​​​

Aggregaat niet voorzien van een aardpen


In dit voorbeeld is het aggregaat niet geaard en bezit het aggregaat ook niet over een zo genaamde “isolatiebewaking”

Het aggregaat is voorzien van een aardlekschakelaar, maar deze zal niet functioneren als er geen aarde aanwezig is.


Risico is dat als er elektrotechnisch iets mis gaat, denk hierbij aan dat het elektrische apparaat een “lekstroom” heeft (zoals “vroeger” bijvoorbeeld bij wasmachines thuis nogal eens gebeurde) de aardlek van de aggregraat niet uitgaat. Er blijft dus spanning en stroom lopen. Dit geeft een verhoofd risico op electrocutiegevaar.



​​​​​​​