- Ik zoek al beschutting bij een naderende onweersbui. Ik wacht niet af tot deze op de plaats is waar ik werkzaam ben.
- Ik weet op dit project waar ik veilig kan schuilen bij een naderende onweersbui.
Het gevaar van onweer is niet te onderschatten. Gemiddeld telt Nederland 25 dagen per jaar waarop het onweert. Het is van groot belang bewust te zijn van de gevaren van bliksem.
Tijdens onze werkzaamheden is het belangrijk alert te zijn op onweer, zowel bij binnen als buiten werkzaamheden. De plaats en het moment van een blikseminslag zijn nooit precies te bepalen.
Gezien de verandering in het klimaat en het toenemend aantal onweersbuien, is het vooraf inventariseren van een veilige schuillocatie geen overbodige handeling. Dit kan worden meegenomen bij het inrichten van de BHV-organisatie op de bouwlocatie zelf. Houd hierbij ook rekening met de mogelijke schade als gevolg van een blikseminslag en hoe te handelen
De '10-secondenregel' wordt doorgaans gebruikt om een indicatie te geven van de afstand tussen jou en de blikseminslag. Geluid reist langzamer dan licht, dus het tijdsverschil tussen het zien van de bliksemflits en het horen van de donder kan ons helpen de afstand tot het onweer te schatten. Het aantal tellen tussen de bliksemflits en het horen van de donder ,te delen door drie geeft een ruwe inschatting van de afstand in kilometers.
Hoor je binnen tien tellen de donder dan dienen we de werkzaamheden te staken.
- Getroffen worden door bliksem
- Elektrische apparaten kunnen worden ontregeld of ernstig beschadigd door bliksem
- Onder (lawaaiige) werkomstandigheden wordt onweer vaak niet tijdig gehoord of gezien
- Gehoorbeschermingsmiddelen schermen af tegen laag frequent geluid. Het gerommel van de donder heeft hetzelfde lage frequentiegebied en wordt dus tegen gehouden.
Wat moet je doen:
- Stop direct met werken bij naderend onweer en zoek een veilige schuilplaats
- Verlaat werkplekken in open gebieden
- Ga naar een veilige locatie
- Schuil in de (schaf-)keet of in een gebouw
- Blijf in je auto (houd deuren en ramen dicht)
- Een metalen cabine is een veilige schuilplaats (houd deuren en ramen dicht)
- Verlaat werkplekken op hoogte (steigers, dekken en wandkisten)
- Blijf niet als een groep bij elkaar, maar verspreid je
- Ga niet voor een open raam staan
- Maak afspraken met medewerkers die onder lawaaiige omstandigheden werken dat ze door collega's worden gewaarschuwd
- Maak afspraken wanneer je moet reageren bij onweer: wanneer neem je actie.
Veilige locaties zijn:
- Auto of cabine
- Gebouwen;
- (Schaft-)keet
Materieel:
- Stop kraan-/heiwerkzaamheden
- Strijk gieken en masten indien mogelijk van kranen en heistellingen
- Zorg ervoor dat je niet in de buurt bent van hekken, bouwliften, steigers, lichtmasten en andere voorwerpen van metaal
- Stop werkzaamheden aan metalen geleidende delen (gas-, elektriciteits-, water-en CV-leiding, luchtbehandelingskanalen, enz); Blijf ook uit de buurt van deze objecten
Machines:
- Een machine gekoppeld aan een opstelling welke ook geaard is (damwand, aardpen) hoeft bij naderend onweer niet losgekoppeld te worden. Een machine aan enkel een retourverbinding via een doorslagveiligheid moet bij naderend onweer wel losgekoppeld worden, echter alleen als dit veilig kan. Is het onweer al dicht bij dan gewoon laten zitten. Eigen veiligheid heet dat. Bij loskoppelen moet de machine ook wel buiten valbereik staan.
Wat moet je niet doen:
Als je niet tijdig een veilige plek kan bereiken handel je als volgt:
- Ga niet onder een vrijstaande boom staan
- Ga niet schuilen onder een metalen mast
- Ga nooit in de buurt van groot metalen materieel staan
- Ga niet liggen
- Maak je zo klein mogelijk door te hurken
- Sla je armen om je knieën
- Houd je hoofd omlaag
- Door de voeten bij elkaar te houden is de kans dat de stroom door je lichaam gaat klein
- Vermijd gebruik van je mobiele telefoon.
De afstand van een onweersbui kan worden geschat d.m.v. de volgende vuistregel:
Onweersbuien verplaatsen zich snel; afstanden kunnen geschat worden met behulp van de vuistregel
1 kilometer bij 3 seconden tussen bliksemflits en donderslag!
Andere bronnen die je kunt raadplegen zijn:
De Onweersradar van Buienradar: https://www.buienradar.nl/nederland/neerslag/onweerradar
Bliksemdetectie van Blitzortung: Blitzortung.org - Live Lightning Map
Ook is er een app gemaakt: Onweeralarm met bliksemradar van Infoplaza BV.: https://itunes.apple.com/nl/app/onweeralarm-met-bliksemradar/id1015876499?mt=8
Meer informatie is ook te vinden in Abomafoon 6.07: Bliksem tijdens bouwactiviteiten - Aboma (abomafoon.nl)
Scan de volgende code met de app om deze toolbox te bekijken.